2020 is een bijzonder jaar voor robots. Precies 100 jaar geleden werd het woord ‘robot’ voor het eerst gebruikt in een toneelstuk van de Tsjechische schrijver Karel Capek, getiteld R.U.R. (Rossums Universele Robots). In het toneelstuk van Capek worden roboti – of kunstmatige mensen – gebruikt als goedkope arbeidskrachten. In eerste instantie ziet het er goed uit in de nieuwe robot economie, waar de productiekosten kelderen. Maar de zaken nemen snel een noodlottige wending wanneer de roboti een opstand organiseren die uiteindelijk leidt tot het uitsterven van de mensheid.
R.U.R. was meteen een schot in de roos. Twee jaar na de première in Praag draaide het al op Broadway en werd het in 30 talen vertaald. Zelfs vandaag, een volle eeuw later, wordt Capek soms geprezen als ‘een profetische schrijver’. Op het eerste gezicht is dit logisch. Onze economie is grotendeels gebaseerd op robots. Opeenvolgende golven van automatisering hebben de samenleving getransformeerd, de productiekosten drastisch verlaagd en de kwaliteit verhoogd. De alomtegenwoordigheid van automatisering heeft de angst aangewakkerd dat robots onze jobs zouden kunnen stelen of dat artificieel intelligente superkrachten op een dag de mensheid kunnen uitroeien.
Maar er zijn een paar dingen die Karel Capek niet had voorzien. We hebben het natuurlijk over de spectaculaire groei van Robotic Process Automation (RPA), een softwaretechnologie waarmee bedrijven repetitieve processen kunnen automatiseren en die het bedrijfsleven stormenderhand verovert. Met RPA kun je softwarerobots maken die fungeren als virtuele collega’s en automatisch een breed scala aan repetitieve taken uitvoeren.
RPA-softwareleveranciers breken financieringsrecords en groeien in een ongekend tempo, dankzij de brede toepasbaarheid van deze technologie. Dat is er een die onze profeet niet zag aankomen. Wie had zelfs kunnen denken dat 100 jaar na het meesterwerk van Capek, robots facturen zouden verwerken, verkooporders invoeren en mastergegevens bijhouden, in plaats van samen te zweren over de ondergang van de mensheid?!